Epshi i mishit te fresket
Ne traditen e krishtere, "epshi i mishit" eshte nje nga tundimet me te forta qe prek njeriun, gjate gjithe jetes se tij te vetedijshme. Kisha gjithmone ka mesuar se njeriu nuk eshte thjesht trup, por edhe shpirt, dhe kur shpirti roberohet nga deshirat e mishit, humbet liria e tij e brendshme. Shprehja "epshi i mishit te fresket" eshte nje metafore e asaj joshjeje qe ngjall rinia, bukuria dhe trupat e paster, te cilet shpesh behen objekt shikimi dhe deshire.
Tundimi nga ky epsh eshte i lehte, por rreziku eshte i madh. Shen Pali shkruan: "Jetoni sipas Shpirtit dhe mos plotesoni deshirat e mishit" (Gal 5,16). Sepse epshi eshte nje zjarr qe nxit brenda nesh deshira te shfrenuara, qe nuk ndalen vetem te bukuria e nje personi, por e kthejne tjetrin ne objekt perdorimi. Ne vecanti, rinia e vajzave dhe djemve te rinj shpesh behet shkas qe njeriu i rritur te tundohet. Kjo nuk eshte me dashuri, por shfrytezim i nje pafajesie, i nje freskie qe Zoti e ka dhuruar per te lulezuar me kohen e vet.
Epshi, nuk njeh kufij. Ai erreson mendjen, dobeson vullnetin dhe e ben njeriun te kerkoje kenaqesine e vet pa marre parasysh tjetrin. Pikerisht ketu qendron rreziku: kur bukuria shihet vetem si mish, e jo si tempull i Shpirtit Shenjt.
Dhe ka raste kur epshi nuk ndalet tek tundimi, por shperthen ne dhune. Perdhunimi eshte nje nga format me te tmerrshme te shkeljes se dinjitetit njerezor, eshte jo vetem mekat i rende, por edhe krim. Ai nuk eshte thjesht mekat, por nje krim qe plagos shpirtin dhe trupin e viktimes. Kisha eshte e qarte: askush nuk ka te drejte te preke tjetrin pa vullnetin e tij. Jezusi e ngre njeriun ne dinjitet te larte dhe kush e dhunon kete dinjitet, kundershton vete Krijuesin.
E rendesishme eshte te kuptohet se perdhunimi nuk eshte pasoje e "epshit te tepert", por pasoje e nje zemre te lige, qe nuk njeh dashurine dhe respektin. Epshi i shfrenuar e ushqen kete ligesi, por krimi lind nga vendimi i lire i njeriut qe zgjedh te poshteroje tjetrin.
Por nga vjen epshi? Epshi nuk eshte krijuar nga Zoti! Ne fillim, burri dhe gruaja ishin lakuriq dhe nuk turperoheshin (Zan 2,25), sepse shikonin njeri-tjetrin me sy te paster. Por pas mekatit te pare, syri i njeriut u erresua dhe deshira e trupit u shnderrua ne lakmi. Kjo eshte plage e mekatit fillestar, e trasheguar nga te gjithe pasardhesit e Adamit dhe Eves. Djalli e perdor kete dobesi per te na roberuar. Shen Gjoni shkruan: "Sepse gjithcka qe eshte ne bote: deshira e mishit, deshira e syve dhe krenaria e jetes, nuk eshte prej Atit, por prej botes" (1 Gjn 2,16). Pikerisht permes ketyre deshirave, armiku i shpirtrave tane na josh, duke na bere te besojme se kenaqesia e menjehershme eshte lumturia e vertete.
Djalli eshte mjeshter i mashtrimit. Ai nuk na detyron, por na tundon, duke ndezur brenda nesh ate qe eshte tashme e plagosur nga mekati. Ai e ben trupin te duket si objekt, e bukurine si prone, dhe dashurine e shnderron ne epsh. Ne kete menyre, ai e kthen dhuraten e Zotit - seksualitetin - ne nje kurth per shkaterrim.
Por kisha na meson disa mjete konkrete per ta luftuar kete zjarr te brendshem:
Lutja dhe sakramentet: duke qendruar prane Zotit, mendja pastrohet dhe zemra forcohet.
Agjerimi dhe permbajtja: kur mesojme t’i themi "jo" vetes edhe ne gjera te vogla, behemi te forte edhe per tundimet me te medha.
Shikimi i paster: Jezusi thote: *"Kush e shikon nje grua me deshire, ka kryer shkelje ne zemren e tij"* (Mt 5,28). Shikimi duhet te jete i respektueshem, jo i etur per zoterim.
Virtyti i pastertise: ai nuk eshte mohim i trupit, por vendosja e tij ne sherbim te dashurise se vertete.
Epshi i mishit te fresket eshte nje shprehje qe na kujton se sa e brishte eshte zemra njerezore perballe tundimit. Por ne vend qe ta perdorim tjetrin, ne jemi thirrur ta duam. Ne vend qe ta shohim tjetrin si trup per kenaqesine tone, jemi thirrur ta shohim si imazh te Zotit. Vetem keshtu, njeriu arrin te jetoje dashurine e vertete dhe te thyeje prangat e epshit.